تغییر فاز شاخص بازارها

نرخ شاخص‌های ارزی در معاملات غیررسمی روز گذشته کاهش یافت. پس از یک دوره افزایشی نسبتا طولانی‌مدت، دیروز، یکشنبه، روند نرخ‌های بازار آزاد کاهشی شد. برخی از فعالان کف بازار معتقدند که این افت نرخ می‌تواند ناشی از افزایش حجم تزریق‌ها توسط نهاد بازارساز بانک‌مرکزی باشد و برخی دیگر اعتقاد دارند که بازار به سقف انتظاراتی برخورد کرده و وارد فاز اصلاح نرخ شده است.

بازیگران بازار ارز در روز گذشته شاهد بازگشت نرخ دلار آزاد به کانال ۸۰هزارتومانی و نرخ تتر (معادل رمز ارز دلار) به کانال ۷۹‌هزار تومانی بودند. پیش از این نرخ اسکناس آمریکایی طی یک روند افزایشی قابل توجه تا میانه‌های کانال ۸۱هزار تومانی رشد کرده بود. در روزهای گذشته فعالان کف بازار سیگنال کاهش تزریق‌های بانک‌مرکزی را منتشر می‌کردند. به عقیده این افراد تمرکز بانک‌مرکزی بر معاملات تالار توافقی بوده و همین امر موجب کاهش حجم عرضه در بازار غیررسمی شده است.

اما مساله‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که سازوکار دقیقی برای رصد میزان حضور بازارساز در معاملات آزاد وجود ندارد. به طور معمول، مقامات این نهاد با غیرواقعی خواندن معاملات غیررسمی حضور در این بازار را تکذیب می‌کنند. اما فعالان کف‌بازار در این رابطه نظر دیگری دارند. این افراد معتقدند که بازارساز همواره نیم‌نگاهی به معاملات غیررسمی داشته و در زمان تشدید شرایط مازاد تقاضا با افزایش حجم عرضه به تعدیل نرخ‌ می‌پردازد. درنتیجه هم‌اکنون برخی از معامله‌گران معتقدند که بانک‌‌مرکزی درحال کاهش فشار از معاملات آزاد است. از سوی دیگر عده‌ای از کارشناسان نیز معتقدند که افت نرخ‌های بازار در روز گذشته ناشی از شروع روند اصلاحی است.

پس از هر نوسان کاهشی یا افزایشی قابل‌توجه یک روند با شدت کمتر و در جهت عکس روند اصلی شکل ‌می‌گیرد که به‌ آن روند اصلاحی می‌گویند. علت اصلی این اتفاق در تغییر رویکرد معامله‌گران است. به‌طور مثال در شرایطی که نرخ شاخص‌های یک بازار افزایش چشمگیر داشته است، برخی از صاحبان دارایی تشخیص سود داده و با عرضه دارایی‌های خود به جمع فروشندگان می‌پیوندند. در این شرایط با افزایش حجم عرضه نرخ نیز کاهش می‌یابد. یا در مثال دیگر پس از افت ارزش چشمگیر یک شاخص، بسیاری از افراد با هدف خرید در کف قیمت به جمع متقاضیان بازار پیوسته و روند شاخص را تغییر می‌دهند. عمدتا روند‌های اصلاحی چندان تداوم نمی‌یابند و بازار پس از مدتی به شرایط پیشین خود بازمی‌گردد.

درصورتی که افت ارزش‌های صورت گرفته ناشی از روند اصلاحی باشد نمی‌توان به بازگشت نرخ دلار به کانال‌های پایین‌تر امیدوار بود.

اما درصورتی که بانک‌مرکزی بخواهد از فشار بازار آزاد بکاهد امکان دارد که افت نرخ‌های مشاهده شده ادامه‌دار باشد. روز گذشته قیمت هر برگ اسکناس دلار غیررسمی با افت ارزش 700 تومانی نسبت به نرخ روز شنبه به رقم 80 هزار و 500 تومان رسید.

یورو آزاد نیز با افت 400 تومانی در رقم 84 هزار و 400 تومان معامله شد. تابلو‌های بازار سکه طلا نیز در روز گذشته قرمز بود و هر قطعه سکه طلا طرح جدید با افت قیمت 375 هزار تومانی در رقم 56 میلیون و 900 هزار تومان داد و ستد شد.

منبع: دنیای اقتصاد