آرایش بازارها در انتخابات

بررسی نمودار بازدهی دلار در بازه‌های زمانی 30 روزه منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری در 5 دوره اخیر گویای آن است که فعالان بازار به شکل ملموسی ریسک‌گریز می‌شوند. تحلیلگران معتقدند که در هفته‌های پیش از انتخابات، همزمان با رقابت کاندیدا‌ها از جناح‌های مختلف، ریسک‌های سیاسی بازار نیز افزایش می‌یابد. اما به دلیل عدم قطعیت در نتیجه انتخابات، معامله‌گران در حالت دست به عصا فعالیت کرده و در نتیجه با کاهش سطح معاملات، نرخ نیز در یک بازه نسبتا با‌ثبات قرار می‌گیرد.

بررسی‌های به‌عمل آمده از بازار ارز در هفته‌های انتخاباتی حاکی از آن است که نرخ شاخص‌های ارزی در دوره‌های مذکور در ثبات نسبی به فعالیت خود ادامه می‌دهد. نرخ رشد اسکناس دلار آزاد در 3 دوره انتخاباتی 1384، 1388 و 1396 کمتر از یک درصد بوده و در سال‌های 1400 و 1392 نیز به ترتیب 5 و 3.2 درصد ثبت شده است. این آمار نشان می‌دهد که به‌دلیل وجود ریسک‌های سیاسی زیاد، معامله‌گران با احتیاط بیشتری به فعالیت خود ادامه داده‌اند. در هفته‌های اخیر نیز پس از پایان ریسک‌های سیاسی ناشی از مناقشات منطقه‌ای با اسرائیل، نرخ ارز وارد یک جریان کاهشی جدید شد و از قله‌های قیمتی خود فاصله گرفت. پس از وقوع سانحه برای هلی‌کوپتر حامل رئیس‌جمهور و درگذشت ایشان نیز بازار پس از یک نوسان غیررسمی در معاملات فردایی، مجددا به شرایط با ثبات خود بازگشت. در نتیجه به عقیده برخی از فعالان ارزی با توجه رفتار ارز در هفته‌های اخیر و همچنین نزدیک شدن به روز‌های انتخاباتی، احتمال تداوم وضعیت باثبات بازار ارز وجود دارد.

روز گذشته پس از حدود 6 سال جدول نرخ ارز بانک مرکزی با رقم 4 هزار و 200 تومان خداحافظی کرده و رقم 37 هزار تومان را جایگزین آن کرد. روابط عمومی بانک مرکزی کشور در توضیح این اقدام به مساله حذف ارز 4 هزار و 200 تومانی در سال 1401 در راستای اجرای سیاست مردمی‌سازی یارانه‌ها، تغییر در نرخ تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی بانک مرکزی و در نتیجه عدم موضوعیت این نرخ در نظام ارزی کشور اشاره کرد. نهاد بازار‌ساز در ادامه نرخ جایگزین را نیز یک رقم موزون بر مبنای وزن مستخرج از حجم معاملات ارزی انجام‌شده در یک ماه گذشته با نرخ‌های اعلامی در سامانه‌های رسمی اعلام کرد و کارکرد آن را غیر معاملاتی و صرفا محاسباتی جهت پژوهش و مطالعات اشخاص و مجامع داخلی و بین‌المللی اعلام کرد.  تحلیلگران معتقدند که این اقدام باید پیش‌تر از این صورت می‌گرفت، چرا که نرخ ارز نمایش داده شده در سایت بانک مرکزی مدت زیادی است که جایگاهی در نظام اقتصادی کشور ندارد.

به عقیده این افراد هرچه از تعدد نرخ‌های مختلف ارزی کاسته شود، شفافیت نظام ارزی کشور نیز بیشتر می‌شود. وجود نرخ‌های مختلف با ایجاد رانت‌های ارزی مانعی جدی بر سر راه نظام اقتصادی کشور است. این افراد همچنین معتقدند که بانک مرکزی باید تلاش کند تا فاصله میان نرخ‌های رسمی و غیر‌رسمی را نیز کاهش دهد.  قیمت دلار در کانال 58 هزار تومانی به آرامش می‌رسد؟ دیروز شنبه 12 خرداد ماه روند نرخ شاخص‌های ارزی در معاملات غیر‌رسمی بازار ارز تهران کاهشی بود. در حالی که در بازار روز‌های پایانی هفته گذشته نرخ دلار با رشد 700 تومانی به رقم 59 هزار تومان رسیده بود، نرخ این ارز در بازار روز گذشته 300 تومان افت کرد و در رقم 58هزار و 700 تومان معامله شد. در هفته گذشته قیمت این ارز در کانال‌های 57، 58 و 59 هزار تومانی نوسان کرد.  به عقیده برخی از فعالان کف بازار، سقف و کف جدید بازار را کانال‌های 59 و 57 هزار تومانی شکل داده و در نتیجه کانال 58 هزار تومانی محل مناسبی برای نوسان دلار در روز‌های پیش‌رو است. روز گذشته همزمان با افت نرخ دلار آزاد، قیمت سکه طلا نیز کاهش یافت.

منبع: دنیای اقتصاد