هیجان بازار ارز فروکش کرد

در پی ایجاد برخی مناقشات میان نیرو‌های نظامی روسیه، فضای رسانه‌های بین‌المللی به محل بحث و گمانه‌زنی در زمینه ایجاد ریسک‌های جدید در منطقه تبدیل شد. انعکاس این ریسک‌های احتمالی در میان فعالان بازار تهران نیز مشاهده شد و هر برگ اسکناس دلار آزاد در معاملات عصر روز شنبه با خروج از کانال ۴۹ هزار تومانی و عبور از سطوح قیمتی کانال ۵۰، به پله‌های نخست کانال ۵۱ رسید.

این در حالی است که از نیمه خرداد ماه تاکنون نرخ این ارز چندباری تمایل خود را نسبت به عبور از مرز 50 هزار تومانی به نمایش گذاشته بوده که تمامی این تلاش‌ها بدون نتیجه به پایان رسید. گفتنی است که با انتشار خبری مبنی بر پایان مناقشات در روسیه، تب و تاب افزایشی دلار به سرعت فروکش کرد و نرخ این ارز در ابتدا به نیمه نخست کانال 50 و در عصر روز یکشنبه مجددا به مرز 2 کانال 49 و 50 هزار تومانی بازگشت.

از بزرگ‌ترین نقد‌های وارده به بازار غیررسمی در ایران می‌توان به همین مبحث تاثیر‌پذیری چشمگیر آن از اخبار اشاره کرد. چرا که در مساله ذکر شده و مثال‌های این‌چنینی دیگر نه تنها تاثیری بر فضای اقتصاد ایران ندارد، بلکه در بعضی موارد حتی بازار کشور‌های مبدا را نیز دچار نوسان نمی‌کند، اما فعالان بازار با استناد به آن اقدام به ایجاد روند‌های قیمتی جدید در بازار آزاد می‌کنند.  علاوه بر فعالان غیررسمی، برخی مراجع رسمی نیز این تاثیر‌پذیری را تایید می‌کنند. به‌طور مثال روز گذشته کامران سلطانی‌زاده، دبیر‌کل کانون صرافان کشور، افزایش قیمت دلار در چند روز گذشته را متاثر از اتفاقات روسیه دانست.

عمق کم بازار؛ عاملی جهت تاثیر‌پذیری
با به‌روز‌رسانی ‌سازو‌کار تخصیص ارز سهمیه‌ای، تعداد سرفصل‌های تامین ارز رسمی افزایش یافته و مشاهده‌ها حاکی از آن است که این فرآیند با وجود نقاط ضعف، تا حدودی پاسخگوی مناسبی به نیاز‌های ارزی کشور است. به موازات بازار رسمی، فعالان آزاد نیز در معاملات ارزی غیررسمی حضور داشته و بازیگران اقتصادی نیز نرخ بازار غیررسمی را نرخ واقعی ارز در کشور می‌دانند. موارد مختلفی را می‌توان به عنوان دلایل شکل‌گیری بازار غیررسمی بیان کرد که از جمله آنها می‌توان به تعیین نرخ دستوری در معاملات رسمی و وجود محدودیت‌های مختلف نسبت به خرید ارز با هدف سرمایه‌گذاری اشاره کرد.

اما مساله‌ای که بر هیچ‌کس پوشیده نیست، عمق کم معاملات ارز غیر‌رسمی است. این عمق کم سبب تاثیر‌پذیری چشمگیر این بازار از اخبار شده و در مواردی مثل نوسان روز شنبه نرخ دلار، روند بازار از منطق اقتصادی فاصله می‌گیرد. در همین راستا روز گذشته کامران سلطانی‌زاده، دبیر کل کانون صرافان کشور در تازه‌ترین مصاحبه خود افزایش نرخ دلار روز شنبه را ناشی از تحولات روسیه دانست و گفت: روسیه یکی از هم‌پیمان‌های ایران و از شرکای کشورمان است و از لحاظ جو روانی تاثیراتی که می‌تواند در منطقه و بحران‌های منطقه ایجاد کند، به‌طور قطع می‌تواند در افزایش نرخ دلار موثر باشد.

منبع: دنياي اقتصاد